دانشمندان روش جديدي را براي درمان چاقي مطالعه مي‌كنند

مطالعه تازه‌اي كه در انگليس انجام شده حاكي است: بالا بردن سطح هورمون "آكسينتومودولين"، اشتها را مهار و همزمان باعث افزايش ميزان فعاليت مي- شود.
پايگاه اينترنتي بي‌بي‌سي روز پنجشنبه با اعلام اين خبرافزود: اين هورمون كه سطح آن در بدن افراد چاق پايين تر است پس از صرف غذا به بدن مي‌گويد كه معده پر است.
مجله بين‌المللي چاقي مفرط كه اين مطلب را چاپ كرده، مي‌افزايد: اين مساله كه رژيم گرفتن معمولا به كاهش فعاليت منجر مي‌شود، غالبا تلاش براي كاهش وزن را دشوار مي‌كند.
پروفسور "استيو بلوم"، رئيس بخش علوم تحقيقي در امپريال كالج لندن و سرپرست اين مطالعه گفت: مطالعات قبلي نشان داده بود كه آكسينتومودولين اشتها را كم مي‌كند، اما اين نخستين بار است كه نشان داده شده اين هورمون بر تحرك جسمي مي‌افزايد.
وي افزود: اين واقعيت كه آكسينتومودولين به طور طبيعي در بدن پيدا مي- شود نيز نكته‌اي مثبت است، زيرا در اين صورت بعيد است عوارض جانبي داشته باشد.
بلوم گفت: اين مثل آن "داروهاي مزخرفي" نيست كه شامل مواد شيميايي بسيار زيادي است و مجبور باشيد ساليان سال بخوريد. اين هورموني است كه به طور طبيعي در بدن توليد مي‌شود و ما از ترفند خود بدن براي مهار كردن اشتها استفاده مي‌كنيم.
وي اضافه كرد: به نظر نمي‌رسد هيچ نوع عارضه زيانباري در اثر مصرف آكسينتومودولين به وجود بيايد و تنها عارضه جانبي آن ظاهرا كاهش وزن است.
افراد چاق تر معمولا ميزان كمتري از اين هورمون در بدن دارند وبنابراين نمي‌توانند تشخيص دهند چه موقع به اندازه نياز بدن خورده‌اند.

چرا وزنی که کم کرده ايم دوباره سر جايش برمی گردد؟

دانشمندان می گويند فهميده اند چرا وزن کم کردن معمولا آسانتر از پايين نگاه داشتن وزن است.

تيمی از محققان در دانشگاه کلمبيای نيويورک نشان داده است که کليد اين معما افت سطح هورمون "لپتين" است که وظيفه اش کنترل اشتهاست.

آنها دريافتند که تزريق اين هورمون به برخی از افرادی که اخيرا وزن کم کرده اند کمک می کند دوباره فورا تمام وزن از دست رفته را اضافه نکنند.

نتايج اين مطالعه در نشريه "تحقيقات کلينيکی" (Clinical Investigation) چاپ شده است.

تخمين زده می شود که بيش از 85 درصد افراد چاق که وزن کم کرده اند نهايتا دست کم بخشی از وزن کاسته شده را بازمی يابند.

تحقيقات حاکی است که علت اين موضوع برخی تغييرات به وجود آمده در عملکرد سيستم متابوليسمی، عصبی و هورمونی بدن است.

تيم محققان دانشگاه کلمبيا معتقد است که اين تغييرات در اثر کاهش ميزان لپتين در بدن روی می دهد

اين هورمون در بافت های چربی ساخته می شود و بنابراين وقتی وزن بدن کم می شود ميزان توليد لپتين نيز کاهش می يابد.

پژوهشگران برای محک زدن نظريه خود دوزهای مشخصی لپتين به داوطلبان لاغر و چاق که اخيرا وزن کم کرده بودند دادند.

آنها دريافتند وقتی سطح لپتين به قبل از دوران رژيم برگشت، اکثر تغييرات متابوليسمی و هورمونی که باعث می شود فرد نتواند مانع بازگشت تدريجی وزن به قبل از دوران رژيم شود، بار ديگر معکوس می شود.

از قبل معلوم بود که لپتين در کنترل اشتها نقش بازی می کند، اما نحوه دقيق عملکرد آن مشخص نبود.

پزشکان در مورد افراد بیش از حد چاقی که دچار کمبود لپتين هستند اين هورمون را تجويز می کنند، اما در مورد افراد چاقی که سطح لپتين آنها عادی است اين شيوه در کاهش وزن تاثيری ندارد.

اميد به داروی تازه

محققان گفتند بالاخره ممکن است امکان توسعه داروهای تازه ای که ساز و کار نظارتی بدن بر ميزان لپتين را هدف قرار می دهد فراهم شود که کمک خواهد کرد وزن پايين بماند.

مايکل روزنبام، سرپرست اين تحقيقات به بی بی سی گفت از آنجا که بشر و اجداد آن در طول تاريخ اغلب با دوره های قحطی و گرسنگی مواجه بوده اند، بدن احتمالا تمايل به حفظ ذخاير چربی خود دارد.

او گفت: "پيش بينی ما اين است که نقشه ژنتيکی انسان آکنده از ژن هايی است که از چربی بدن دفاع می کنند و در مقابل شمار ژن هايی که با افزايش وزن مقابله می کنند بايد بسيار اندک باشد."

"ما اساسا برای صدها هزار سال در محيطی زندگی کرده ايم که ما را به خوردن بيشتر و تحرک کمتر تشويق می کرده تا انرژی خود را ذخيره کنيم."

"اما اکنون در محيطی زندگی می کنيم که آن خصوصيات با شرايط تطبيق نمی کنند."

شرکت های غذايی، 'بی علاقه به سلامتی'

يک گزارش در ارتباط با بحران جهانی چاقی، بسياری از ۲۵ شرکت بزرگ توليد اغذيه در جهان را متهم کرده که برای مبارزه با اين معضل تنها به حرف زدن اکتفا می کنند.

اين گزارش می گويد اغلب اين شرکت ها 'اشتياقی' در پيروی از دستورالعمل های سازمان بهداشت جهانی برای مبارزه با چاقی، سرطان و بيماری های قلبی ندارند.

گزارش مذکور که توسط دانشگاه سيتی لندن تهيه شده می گويد به نظر می آيد اغلب شرکت ها حتی 'ذره ای' به اين موضوع توجه نمی کنند.

نويسندگان گزارش می گويند دستورالعمل های سازمان بهداشت جهانی از شرکت های غذايی انتظارات تازه ای دارد که از آن جمله می توان به ترويج رژيم های غذايی سالم، بهبود کيفيت محصولات غذايی و بازاريابی و تبليغات مسئولانه اشاره کرد.

تهيه کنندگان گزارش حين بررسی ميزان تلاش شرکت های غذايی عليه معضل چاقی به اين نتيجه رسيده اند شرکت هايی که خود را دوست مصرف کنندگان معرفی کرده اند در حقيقت جزو بدترين ها در اين زمينه بوده اند.

توليدکنندگانی که به دليل فروش محصولات غذايی چاق کننده، پر نمک و قنددار زير فشار قرار داشتند خود را در زمينه مبارزه با اين مشکل بسيار فعال نشان داده اند.

نويسندگان گزارش می گويند: "يافته هایشان حاکی است شرکت های جهانی اغذيه هنوز کاملا به اهميت و فوريت تغييراتی که بايد در فراورده های خود اعمال کنند واقف نيستند".

گروه تهيه کننده گزارش گفته است که هزينه تغييرات نبايد بعنوان بهانه مورد استفاده قرار گيرد چرا که حتی گردش مالی کوچکترين اين شرکت ها پنج برابر بودجه سالانه سازمان بهداشت جهانی است.

تبليغات

نويسندگان گزارش، حساب ها، سايت ها و گزارش های سالانه شرکت های بزرگ توليد اغذيه را برای تهيه آن مورد مطالعه قرار داده اند.

يافته های اين گزارش حاکی است به رغم اينکه ۲۳ شرکت از ۲۵ شرکت مورد بررسی، تمايل خود را به پذيرش مسئوليت های اجتماعی، نشان داده اند، کمتر از نيمی از آنها در اين زمينه به مسائل بهداشتی اشاره کرده اند.

همچنين تنها ۱۱ شرکت از ۲۵ شرکت مورد بررسی، برنامه مدونی در زمينه چاقی يا غذای کودکان داشته يا نسبت به توليد محصولات سالم تر متعهد شده اند.

در اين ميان تنها چهار شرکت کدبری شوئپس (Cadbury Schweppes)، دنون (Danone)، نستله (Nestle) و يونی لور (Unilever)، سياستی در ارتباط با نحوه تبليغات خود در اين زمينه داشته اند.

در زمينه سه معضل اصلی اغذيه، تنها ۱۰ شرکت از تلاش برای کاهش نمک، پنج شرکت از کاهش مواد قندی و چهار شرکت از کاهش مواد چاق کننده خبر داده اند.

بر اساس اين گزارش، شرکت مک دونالد که بيشترين بحث ها در زمينه رژيم غذايی و سلامت حول آن دور می زند، هيچ التزامی در اين زمينه به جز تغيير حجم وعده های غذايی، از خود نشان نداده است.

سخنگوی فدراسيون اغذيه و نوشيدنی که شرکت های بريتانيايی را نمايندگی می کند گفته است: "اگر نويسندگان گزارش مايلند شرکت های توليد غذا و نوشيدنی فعاليت های بيشتری را در زمينه بهداشت تغذيه انجام دهند، درها برويشان باز است".

وی افزوده است که در مانيفست غذا و سلامت اين گروه، تعهد آنها برای مبارزه با معضلات پيرامون تغذيه و بهداشت به روشنی نشان داده شده است.

او گفته است: "اين مانيفست شامل التزام به پايين آوردن سطح نمک، مواد قندی و مواد چاق کننده در اغذيه و تبليغ روش زندگی بهداشتی برای جامعه و کارمندان خود شرکت هاست".